Thần kê và linh kê là gì? Một số loại linh kê đá hay
Các người chơi gà đá, gà nòi thường thường sử dụng các thuật ngữ như “thần kê” và “linh kê,” nhưng làm thế nào để phân biệt giữa chúng? Cả thần kê và linh kê đều là các giống gà quý hiếm, có khả năng đá hay và sức mạnh chiến đấu đáng kể. Tuy nhiên, vấn đề là giữa thần kê và linh kê, loại nào tốt hơn và làm thế nào để nhận biết sự khác biệt giữa chúng?
Thần kê
Thần kê là một loại gà rất hiếm, do đó tìm được một con thần kê không phải là điều dễ dàng. Người ta thường nói: “Gà ô chân trắng mỏ ngà, đá đâu thắng đấy được gọi là thần kê.”
Ngoài ra, một cách để nhận biết thần kê là con gà nào có thể gáy liên tục ít nhất 7 tiếng và gáy mạnh mẽ từng tiếng.
Thật ra, thần kê không chỉ được xác định dựa trên loại gà, màu lông, mỏ hay vảy cựa của chúng. Thần kê được đánh giá dựa trên khả năng chiến đấu của chúng, khả năng đánh bại những đối thủ mạnh, và khả năng thể hiện sự xuất sắc trong các trận đấu.
Trong quá khứ, câu chuyện về thần kê Ô Truy đã giúp người ta chọn lựa những con gà tốt. Các đặc điểm để nhận biết gà tốt, gà đá giỏi thường dựa trên những đặc điểm tự nhiên của những con gà mạnh mẽ, và những đặc điểm này đã được ghi lại trong rất nhiều tài liệu.
>> xem thêm: Gà chọi Thái Bình chiến kê số 1 được các sư kê yêu thích
Linh kê:
Với gà dị hình, dị tướng, có tồn tại 5 loại mà các “thầy gà” săn lùng:
Thứ nhất là gà tử mị. Loại gà này, khi ngủ, sẽ nằm đơ, đặt cánh và chân xuôi giò giống như gà chết. Một loại tử mị khác, khi ngủ, sẽ giò móc đôi chân lên cây giống như dơi.
Thứ hai là gà qui, có hình dạng giống con rùa. Khi nằm, nó co lại, giấu chân, co đầu lại và thụt đuôi vào. Xem xét thân hình, bạn có thể thấy nó giống con rùa, chỉ khác là được phủ bởi lớp lông mượt.
Thứ ba là gà độc nhãn, độc dao. Lúc mới sinh, chúng chỉ có một mắt và một cựa. Loại gà này rất hung ác và không bao giờ nao núng trước đối thủ. Chúng sẵn sàng đấu đá đến cùng.
Thứ tư là giống gà có mắt ếch mắt mèo. Mắt của chúng rất sắc bén, chúng có khả năng tránh đòn và tấn công rất chính xác. Loại gà này rất dũng cảm và gan dạ. Dù bị thương nặng, chúng cũng sẽ nằm yên chịu chết, vì vậy người ta thường nói: “Gà chân xanh mắt ếch, chém chết không chạy”.
Loại dị tướng thứ năm là gà tam nhĩ, chúng có 3 lỗ tai, thường nằm ở bên trái hoặc bên phải, bên ngoài lỗ tai thông thường còn có một lỗ tai nhỏ. Lỗ tai này thường bị lông phủ kín, và người săn lùng gà phải chú ý vạch lông ra để thấy được.
Khi xem xét một con gà, những người chơi chuyên nghiệp thường tập trung vào màu lông, hình dáng, cách đi, tiếng gáy… của nó. Một số con gà, đối với người bình thường, có thể bị coi như loại gà thường, nhưng đối với những người hiểu biết về gà, chúng có thể là những con gà có giá trị.
Do đó, việc lựa chọn một con gà đá giỏi trong một đàn gà có thể coi như việc tìm kiếm một vị tướng xuất sắc trong thế trận chiến.
>>Xem thêm: Đặc điểm nhận biết gà Thái, có nên nuôi gà Thái đi đá hay không?
Một số loại linh kê khác:
Gà sấu:
Cuốn sách về gà của ông Vương Hồng Sển ghi rằng: “Loại gà này có vẻ như không có lưỡi, bởi lưỡi của nó ngắn hơn cả lưỡi gà rùa, khi nhìn vào họng của nó, bạn có thể nghĩ rằng đó là một loài không có lưỡi, giống như họng của cá sấu.
Miệng của gà cá sấu thường rất hôi, nhưng do tính cách ẩn dụ của chúng, chúng thường chiến thắng nhiều trận đấu một cách đột ngột và không thể dự đoán trước, khiến cho những người chơi gà, khi đã hiểu biết, hiếm khi dám đấu với loại gà cá sấu đó.”
Theo tác giả Nguyễn Tú: “Có con gà có tiếng gáy không phát ra âm thanh như bình thường, giống như gà bị tắc nghẽn họng, và tiếng gáy của nó nghe giống tiếng sấu kêu ở ngoài bãi, do đó nó thường được gọi là gà cá sấu”. Tác giả Phan Kim Hồng Phúc đã đặt loại gà này vào hạng “thần kê” vì chúng “có sức mạnh dai dẳng, đá đòn mạnh mẽ và thường thể hiện sự liên tục trong việc ra đòn”.
Gà lông voi:
Gà có thể mọc một hoặc hai sợi lông voi ở đuôi, cánh, hoặc đôi khi ở đùi. Những sợi lông voi này phải được vạch ra mới có thể thấy, và gà có chúng thường có ẩn tướng và thể hiện khả năng may độ.
rong sách gà của tác giả Nguyễn Tú, lông voi được phân thành 3 loại: a) lông cứng, có một chút cong và đàn hồi giống như sợi thép; b) lông to, cứng, và xoăn như sợi tóc ngứa; và c) lông xoắn và đàn hồi giống như lò xo. Loại đầu tiên còn được gọi là “lông nhím”, trong khi hai loại sau thường được gọi là “lông thép” và thường gặp hơn.
Gà song sinh:
Trong sách gà của tác giả Xuân Tùng, có viết: “Một quả trứng nở ra hai con gà trống, khi ra trận đá, cả hai anh em cần phải cùng tham gia, ngay cả khi chỉ cần một con ra đá và một con đứng ngoài, chúng sẽ cùng nhau gáy để trợ lực cho nhau.”
Trong truyện “Gà Sanh Đôi” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng cũng có nhắc đến gà song sinh: vì hai con giống hệt nhau nên khi đối mặt với đối thủ, một con sẽ ra đá và con còn lại sẽ đứng xa để gáy giúp đồng đội. Truyện này thú vị nhưng mang tính chất huyền bí và khó xảy ra trong thực tế (tuy rằng không phải không có khả năng xảy ra).
Tuy nhiên, theo cụ Vương Hồng Sển, “hai con trong một quả trứng, nếu cả hai đều là trống, thì chúng được xem như là những con gà quý, đáng giá đặc biệt”. Theo giải thích của cụ, gà song sinh từ cùng một quả trứng đã có giá trị độc đáo ngay từ khi chúng ra đời, không phải do khả năng hỗ trợ của hai con.
Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của nhiều sư kê, các trường hợp trứng song sinh thường không bền vững do các phôi thai trong quả trứng thường cạnh tranh với nhau và gây tử vong sớm. Gà như vậy, nếu tồn tại, thì chỉ chủ sở hữu mới biết, không thể được xác định từ bên ngoài.
>> xem thêm: Huyền thoại Xám Messi chiến thắng bất bại trong làng gà chọi
Gà cựa nhật nguyệt:
Sách về gà của Nguyễn Tú miêu tả: “Nói về gà có hai cựa, một cựa chân đen và một cựa chân trắng. Những con gà này có đòn đánh mạnh mẽ và rất nguy hiểm. Nếu là gà cựa, chúng có khả năng đánh bại đối thủ một cách nhanh chóng. Còn nếu là gà đòn, chúng có thể đá gãy cổ của đối phương. Xin đừng nhầm lẫn với cựa tam lan (cựa có sự kết hợp màu đen và trắng)”.
Thư hùng kê:
Sách về gà của tác giả Xuân Tùng mô tả: “Gà có một chân đen và một chân trắng hoặc một chân vàng và một chân xanh… Tóm lại, hai chân có màu khác biệt.” Trong khi đó, sách về gà của Phan Kim Hồng Phúc viết: “Đôi chân gà với màu sắc khác nhau được gọi là ‘thư hùng nhật nguyệt’ và đây là loại gà rất hiếm, nếu gặp được chúng thì đó là điều may mắn.”
Gà bốc cát, lắc mặt, né lồng:
Tác giả Toan Ánh xếp loại gà này vào danh mục “gà dị động,” tức là những con gà có các cử động đặc biệt khác thường. Điều này được diễn giải qua câu: “Thứ nhất bốc cát ném ra, Thứ hai lắc mặt, thứ ba né lồng.”
- Gà “bốc cát” có thể tức là chúng co chụm chân lại, sau đó mở rộng chân ra như khi bốc cát và ném ra xa.
- Gà “lắc mặt” là những con gà có khuôn mặt luôn lắc đều, trừ khi chúng đang ngủ hoặc ra ngoài mồi thức ăn.
- Gà “né lồng” là những con gà khi lật ngược lồng sẽ nằm xuống và tránh né lồng.
Các loại gà này đều có các đặc điểm cử động riêng biệt, tùy thuộc vào từng loại và có thứ tự khác nhau trong danh sách linh kê.
Gà lưỡng nhãn:
Là gà có mắt 2 màu sắc không giống nhau.
Gà lục đinh:
Là gà có 6 vòi, mỗi chân có 3 vòi.
Gà móng cổ (giáp cần):
Theo sư kê Toan Ánh: “Gà có vảy dưới cổ: Đây là một loại gà vô cùng quý hiếm và cũng là một loại gà rất anh hùng”. Sách gà Xuân Tùng gọi là “giáp cần”, Nó được định nghĩa như sau: “Hiếm lắm, “quý kê” là nó, có một vảy mọc dưới cổ, được lông che kín, gà đứng nước cao, càng khuya càng trổ ngón độc, chơi gà có vảy này thì khó thua”.