Bệnh Gumboro ở gà nỗi ám ảnh của các sư kê
Bệnh Gumboro ở gà là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tính, đặc biệt nguy hiểm và gây ra hậu quả nặng nề cho đàn gà. Bệnh này có thể ảnh hưởng đến mọi giống gà, thường gặp từ tuần tuổi thứ 1 đến thứ 12 và đặc biệt nghiêm trọng ở giai đoạn 3-4 tuần tuổi. Bà con nuôi gà nên tìm hiểu thêm về bệnh Gumboro qua bài viết sau để biết cách phòng tránh và xử lý.
Bệnh Gumboro ở gà là gì?
Bệnh Gumboro ở gà (hay còn gọi là IBD: Infectious Bursal Disease) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính làm suy yếu hệ thống miễn dịch của gà, thường gặp ở lứa tuổi từ 1 đến 12 tuần, đặc biệt là ở những con gà từ 3 đến 6 tuần tuổi, với khả năng lây nhiễm có thể đạt 100%.
Bệnh này được gây ra bởi virus thuộc họ Birnaviridae, nhóm virus ARN, và có tỷ lệ tử vong rơi vào khoảng 20-25%. Virus này tấn công vào túi Fabricius, khiến cho túi Fabricius viêm nhiễm, sưng to và cuối cùng là teo đi, mất khả năng tạo ra kháng thể, làm cho gà trở nên dễ bị nhiễm các bệnh khác và gây ra thiệt hại kinh tế nặng nề cho người nuôi.
Các số liệu thống kê gần đây ở nước ta cho thấy, tỷ lệ gà công nghiệp và gà ta nuôi theo hình thức bán công nghiệp mắc bệnh Gumboro rất cao, với tỷ lệ tử vong lên tới 50-60%. Điều này cho thấy bệnh Gumboro ở gà rất nguy hiểm nếu như người chăn nuôi không áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
>> xem thêm: Gà bị té gió là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
Con đường lây truyền bệnh
Do bệnh này được gây ra bởi virus, nên nó có khả năng lây lan nhanh chóng, thời gian ủ bệnh ngắn và tỷ lệ nhiễm cao. Virus gây bệnh Gumboro có khả năng chống lại hầu hết các loại chất sát trùng và điều kiện môi trường. Trong môi trường bị nhiễm bệnh, virus có thể tồn tại vài tháng, trong nước, thức ăn gia súc và phân có thể giữ được virus trong thời gian dài.
Có nhiều con đường lây truyền bệnh, bao gồm:
- Lây truyền trực tiếp: Gà bị bệnh lây trực tiếp sang gà khỏe qua tiếp xúc.
- Lây truyền gián tiếp: Gà con có thể mắc bệnh qua gà mẹ từ trong trứng, bệnh cũng có thể lây lan qua không khí, thức ăn, nước uống và dụng cụ chăn nuôi, hoặc qua vacxin làm từ phôi gà đã nhiễm virus.
Sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, nó sẽ phát triển và sinh sôi trong các tế bào Macrophage và Lympho tại ống tiêu hóa và gan, tấn công hệ thống miễn dịch và các cơ quan nội tạng của gà.
Triệu chứng gà nhiễm Gumboro
Bệnh Gumboro phát triển nhanh chóng sau khi gà bị nhiễm virus, chỉ trong vòng 2-3 ngày, các dấu hiệu sau sẽ xuất hiện:
- Gà tụ tập ở một nơi, có hành vi bay nhảy loạn xạ hoặc cắn mổ vào hậu môn của nhau. Có hiện tượng giảm ăn, lông xù và trạng thái ủ rũ, đầu cúi xuống.
- Gà bị tiêu chảy, phân trở nên loãng màu trắng và nâu. Phân thường dính quanh hậu môn của gà.
- Trọng lượng cơ thể giảm nhanh, gà di chuyển với bước đi run rẩy.
- Bệnh Gumboro có tốc độ lây lan nhanh, do đó chỉ trong khoảng 2-5 ngày, toàn bộ đàn gà có thể đã bị nhiễm bệnh.
- Theo quan sát thực tế, tỷ lệ gà nhiễm bệnh Gumboro tử vong khoảng 10-30% (nếu kết hợp với các bệnh khác, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 50-60%).
Đối với gà thịt, dịch thường bùng phát trong giai đoạn từ 20-40 ngày tuổi và đối với gà đẻ, bệnh thường xuất hiện trong khoảng từ 30-80 ngày tuổi.
>> Xem thêm: Kinh nghiệm úm gà con theo đúng quy trình đạt hiệu quả
Bệnh tích
Khi tiến hành mổ khám gà mắc bệnh Gumboro, ở những con mới bị bệnh trong những ngày đầu, có thể thấy túi Fabricius bị sưng to và chứa nhiều dịch nhầy màu trắng.
Trong quá trình mổ khám vào ngày thứ hai, thứ ba sau khi bị bệnh, túi khí Fabricius sẽ xuất hiện tình trạng sưng đỏ, xuất huyết chấm rải rác, thận sưng và có màu nhạt, ruột sưng và chứa nhiều dịch nhầy bên trong.
Đến ngày thứ 5 đến ngày thứ 7 sau khi mắc bệnh, phần cơ đùi và ngực của gà sẽ xuất hiện các vết bầm tím, và cơ thể gà trở nên nhợt nhạt.
Phác đồ điều trị bệnh Gumboro ở gà
Vì bệnh Gumboro được gây ra bởi virus, nên không tồn tại thuốc đặc trị. Các hộ chăn nuôi cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và giúp gà có sức đề kháng tốt, có khả năng tự miễn dịch. Nếu đàn gà bị bệnh Gumboro, có thể áp dụng các biện pháp sau đây để giảm tỷ lệ tử vong xuống mức thấp nhất.
- Cách ly gà bệnh ra khỏi đàn ngay lập tức.
- Sử dụng thuốc khử trùng, tiêu độc trong và xung quanh khu vực nuôi gà.
- Không dùng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh.
- Tiêm vaccine phòng Gumboro cho đàn gà, thực hiện 2 mũi tiêm cách nhau 3 ngày.
- Bổ sung các loại thuốc bổ, thuốc hạ sốt, vitamin, và điện giải để tăng cường sức đề kháng cho gà, bằng cách pha chúng vào nước uống cho gà. Các sản phẩm có thể sử dụng bao gồm GUM, PARA C ORAL, MEBI-GLUCAN C, VITAMIN C 10%.
Biện pháp phòng bệnh Gumboro ở gà
Hiện nay, cách thức phòng bệnh Gumboro hiệu quả nhất đối với đàn gà của bà con chăn nuôi là thông qua việc tiêm vaccine phòng bệnh.
Vaccine chống lại bệnh Gumboro nên được áp dụng cho gà khi chúng được 5 ngày tuổi, tiếp theo là liều nhắc lại lần thứ hai vào khi gà đạt 14 ngày tuổi và liều thứ ba vào lúc gà được 23 ngày tuổi.
Có thể tiêm vaccine trực tiếp cho gà, nhỏ vào mắt, nhỏ vào mũi hoặc pha vào nước cho gà uống, tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Để vaccine phát huy hiệu quả tốt nhất, bà con cần lưu ý đến tình hình sức khỏe của đàn gà, loại virus, nhà sản xuất vaccine, cách bảo quản vaccine và kỹ thuật thực hiện tiêm chủng.
Cần tiến hành công việc khử trùng, tiêu độc khu vực chuồng trại theo đúng quy trình kỹ thuật bằng cách sử dụng các loại thuốc sát trùng có khả năng loại bỏ virus gây bệnh Gumboro. Đồng thời, bà con cũng cần thực hiện vệ sinh, khử trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi một cách định kỳ.